Bośnia i Hercegowina-UE/ Podpisanie Porozumienia o Stabilizacji i Stowarzyszeniu
Władze federalne Bośni i Hercegowiny podpiszą dzisiaj (16.06) w Luksemburgu Porozumienie o Stabilizacji i Stowarzyszeniu z Unią Europejską (SAA). Tym samym wszystkie państwa Bałkanów Zachodnich zostaną objęte perspektywą integracji europejskiej.
Władze federalne w Sarajewie wstępnie parafowały Porozumienie o Stabilizacji i Stowarzyszeniu (SAA) w grudniu ub. r. Parafowanie porozumienia było mozliwe po zakończeniu kryzysu ustrojowego w Bośni, który wynikał z braku konsensusu politycznego w sprawie utworzenia jednolitych sił policyjnych dla obydwu podmiotów bośniackiej federacji - Republiki Serbskiej w Bośni oraz Federacji BiH. Dzięki działaniom Wysokiego Przedstawiciela ONZ w Bośni (OHR) Miroslava Lajčaka oraz mediacji komisarza ds. poszerzenia UE Olliego Rehna, politycy z obydwu części państwa po niemal trzech miesiącach sporów osiągnęli porozumienie, iż parlament federalny uchwali wszystkie ustawy niezbędne do praktycznego powołania jednolitych sił bezpieczeństwa. W ich skład wejdą przedstawiciele wszystkich trzech konstytutywnych narodów kraju - Bośniaków, Serbów oraz Chorwatów.
Ze strony bośniackiej Porozumienie o Stabilizacji i Stowarzyszeniu (SAA) podpiszą przewodniczący trójosobowego Prezydium Federacji, pełniącego funkcję kolektywnej głowy państwa, bośniacki polityk Haris Silajdžić oraz premier federalny, bośniacki Serb Nikola Špirić. UE reprezentować będą komisarz Olli Rehn oraz Wysoki Przedstawiciel ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Javier Solana. Z ramienia wspólnoty międzynarodowej w uroczystości podpisania porozumienia uczestniczyć będzie Wysoki Przedstawiciel ONZ w Bośni, Miroslav Lajčak.
Podpisanie porozumienia formalnie otworzy Bośni drogę do integracji europejskiej i umożliwi objęcie kraju unijną pomocą przedakcesyjną.
"Sadzę, iż nasz kraj spełni wszystkie obowiązki wynikające z podpisania Porozumienia o Stabilizacji i Stowarzyszeniu (SAA). Zobowiązaliśmy się do tego, że po podpisaniu przyjmiemy ponad 1200 aktów prawnych i dyrektyw europejskich" - zapowiedział szef federalnej Dyrekcji Integracji Europejskiej (DEI) Osman Topčagić.
Agencje informacyjne podkreślają, że szczególnie korzystnym aspektem podpisania Porozumienia o Stabilizacji i Stowarzyszeniu (SAA) pomiędzy Sarajewem a Brukselą bedzie objęcie Bośni zasadami bezcłowego handlu z krajami UE, a także możliwość reorganizacji działającego na mocy porozumienia pokojowego z Dayton z 1995 (kończącego trzyletnią, krwawą wojnę domową w Bośni pomiędzy Bośniakami, Serbami i Chorwatami) urzędu Wysokiego Przedstawiciela ONZ (OHR). Do tej pory dysponował on dość szerokimi uprawnieniami, łącznie z możliwością dokonywania samodzielnych zmian w ustroju federacji oraz odwoływania ze stanowisk polityków, których działalność nie służyła budowaniu ładu pokojowego w Bośni (tzw. uprawnienia bońskie). Po podpisaniu porozumienia otwiera się mozliwość do przerzucenia części dotychczasowych uprawnień kancelarii Wysokiego Przedstawiciela (OHR) na urząd specjalnego przedstawiciela Unii Europejskiej.
"Podpisanie Porozumienia o Stabilizacji i Stowarzyszeniu (SAA) przedstawia początek nowej ery w relacjach pomiędzy UE a Bosnią i Hercegowiną. Porozumienie polepszy bilans handlu i inwestycji zagranicznych w Bośni i stworzy obszar do przestrzegania wspólnych praw i wypełniana wzajemnych obowiązków. To rzeczywisty krok w stronę integracji europejskiej. To długofalowa umowa, w której obdywie strony zobowiązują się dążyć do takiego właśnie, wspólnego celu" - komentuje dzisiejszą uroczystość podpisania porozumienia komisarz ds. poszerzenia UE Olli Rehn.
Bośnia i Hercegowina jest ostatnim po Serbii krajem Bałkanów Zachodnich (nie licząc Kosowa, które jednostronnie proklamowało niepodległość w lutym br.) podpisującym z UE Porozumienie o Stabilizacji i Stowarzyszeniu (SAA). Belgrad ostatecznie podpisał porozumienie pod koniec kwietnia br. Ocenia się, że objęcie obydwu krajów perspektywą europejską jest osiągnięciem kończącego się półrocznego przewodniczenia Słowenii w UE. Ljubljana od dłuższego czasu zapowiadała, że głównym celem jej prezydencji będzie wciągnięcie w orbitę UE Belgradu i Sarajewa.
Ceremonia podpisania porozumienia towarzyszyć będzie rozpoczynającemu się w poniedziałek (16.06) spotkaniu szefów unijnej dyplomacji w Luksemburgu. Jednym z głównych tematów pierwszego dnia spotkania będzie sytuacja na Bałkanach.
Na podstawie: dnevniavaz.ba, rtrs.tv, vjesnik.hr, ohr.int, b92.net
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
