Słowacja - Serbia/ Szefowie dyplomacji o Kosowie i integracji europejskiej
Minister spraw zagranicznych Słowacji Jan Kubiš odwiedził w poniedziałek (3.12) Belgrad. W rozmowie ze swoim serbskim odpowiednikiem Vukiem Jeremićem podkreślił, że Bratysława sprzeciwia się wszelkim jednostronnym posunięciom w sprawie Kosowa.
Ministrowie spraw zagranicznych obu krajów zgodzili się, że w kwestii przyszłego statusu Kosowa należy unikać wszelkich unilateralnych decyzji i poruszać się ramach obowiązującej w dalszym ciągu Rezolucji nr 1244 Rady Bezpieczeństwa ONZ z 1999 roku. Potwierdza ona suwerenność Serbii nad obszarem Kosowa.
"Serbia i Słowacja podzielają punkt widzenia, że jakiekolwiek unilateralne posunięcia w sprawie Kosowa miałyby katastrofalne następstwa dla pokoju i stabilności na Bałkanach, dlatego też trzeba za wszelką cenę ich uniknąć" - stwierdzają MSZ obydwu krajów we wspólnym oświadczeniu.
Jan Kubiš oświadczył, że Słowacja mocno wierzy w możliwość takiego rozwiązania problemu kosowskiego, które wynikałoby z obupólnego kompromisu podjętego w czasie rozmów pomiędzy Belgradem, Prisztiną i społecznością międzynarodową, a nie z narzuconych, jednostronnych posunięć jakiegokolwiek czynnika zaangażowanego w problem przyszłości prowincji.
"Oczekujemy, że ONZ podczas przedstawiania przez Trójkę raportu z toczonych do niedawna rozmów dwustronnych rozpatrzy dokładnie sposoby, dzięki którym można będzie rozwiązać problem Kosowa. Również Unia Europejska powinna jak najszybciej zaangażować się w to, co dzieje się wokół tej kwestii" - mówił Kubiš.
Zdaniem słowackiego ministra, UE powinna otworzyć w Kosowie specjalną misję, której zasady funkcjonowania opierałyby się na Rezolucji nr 1244 RB ONZ. Słowacja, która w ostatnich dwóch latach pełniła funkcję niestałego członka Rady Bezpieczeństwa ONZ jest także zainteresowana jak najszybszym uzyskaniem euroatlantyckiej perspektywy dla Bałkanów Zachodnich.
Szef słowackiej dyplomacji opowiedział się za tym, aby w możliwie najkrótszym czasie Serbia podpisała parafowane niedawno Porozumienie o Stabilizacji i Stowarzyszeniu z UE. Porozumienie otworzy formalnie drogę Belgradu do integracji europejskiej. Zdaniem Jana Kubiša "Serbowie doskonale rozumieją, jakie warunki polityczne muszą zostać spełnione, aby Porozumienie zostało podpisane".
Podstawowym warunkiem jest dobra współpraca Belgradu z Międzynarodowym Trybunałem ds. Zbrodni Wojennych w b. Jugosławii (ICTY). Słowacki minister spraw zagranicznych wezwał Serbię do intensywnych działań służących przekazaniu do sądu w Hadze wszystkich jej obywateli oskarżonych o popełnienie zbrodni wojennych w czasie wojen towarzyszących rozpadowi Jugosławii w latach 90.
Obydwaj ministrowie są zdania, że stosunki bilateralne pomiędzy Bratysławą a Belgradem są wyjątkowo dobre na wszystkich poziomach. Politycy podkreślali też modelowy dla całej Europy i świata przykład sytuacji słowackiej mniejszości narodowej w Serbii. Serbscy Słowacy, zamieszkujący Wojwodinę (północną prowincję kraju) dysponują szerokimi uprawnieniami samorządowymi oraz prawem do edukacji szkolnej dzieci w ojczystym języku.
Szefowie dyplomacji zwrócili uwagę, że w listopadzie Słowacja przejęła od Serbii sześciomiesięczne przewodnictwo Rady Europy. Minister Kubiš zapowiedział, że podczas słowackiego przewodnictwa Bratysława będzie "podążać szlakiem, który został wyznaczony przez Serbów".
Jan Kubiš spotkał się również w Belgradzie z przewodniczącym Narodowego Komitetu ds. Współpracy z Trybunałem w Hadze i zarazem ministrem pracy i polityki socjalnej Rasimem Ljajićem. Serbski rozmówca poinformował szefa słowackiej dyplomacji, że Belgrad osiągnął w ostatnim czasie pozytywne postępy. Dzięki temu, możliwe będzie podpisanie przez Serbię Porozumienia o Stabilizacji i Stowarzyszeniu już pod koniec stycznia 2008 roku. Rasim Ljajić zapoznał także ministra Kubiša z pracami specjalnie powołanego przez serbski rząd tzw. Zespołu Akcyjnego. Jego głównym zadaniem jest pomoc w schwytaniu czterech serbskich oskarżonych, którzy powinni stawić się przed obliczem haskiego Trybunału.
Słowacka dyplomacja tradycyjnie przejawia spore zainteresowanie kwestią Bałkanów Zachodnich. Dokumenty programowe MSZ w Bratysławie uznają ten obszar za jeden z priorytetowych dla słowackiej polityki zagranicznej. Bałkany, a w szczególności problem Kosowa są także częstym tematem debat politycznych u naszych południowych sąsiadów. W bieżącej kadencji słowackiego parlamentu została również uchwalona specjalna rezolucja, wzywająca do pokojowego i sprawiedliwego dla Belgradu i Prisztiny rozwiązania problemu przyszłości Kosowa.
Na podstawie: rts.co.yu, mzv.sk, sme.sk, tanjug.co.yu