UE/ Koniec Misji Obserwacyjnej w Indonezji
Protesty obrońców praw człowieka towarzyszyły uroczystemu zakończeniu unijnej Misji Obserwacyjnej (AMM) w indonezyjskiej prowincji Aceh. Według Komisji Europejskiej przeprowadzone 11 grudnia 2006 roku wybory samorządowe pozwoliły zakończyć misję sukcesem. Tymczasem lider protestujących, Ali Zamzani, wzywa UE by „nie zostawiała prowincji, zanim nie wykona swojego zadania do końca”.
W ramach swojego mandatu AMM nadzorowała wprowadzanie w życie zapisów porozumienia pokojowego, podpisanego w sierpniu 2005 roku pomiędzy rządem Indonezji a separatystycznym Wolnym Ruchem Aceh (GAM). W trakcie swojego pobytu AMM skupiała się początkowo głównie na nadzorowaniu procesu rozbrajania separatystów z GAM. Następnie kontrolowała przestrzeganie praw człowieka w prowincji oraz pomagała w tworzeniu przepisów prawnych, które zadowoliłyby obie strony konfliktu.
Dla Unii Europejskiej misja w Aceh miała szczególne znaczenie. Według Komisji Europejskiej była to pierwsza tego typu misja w Azji, co pozwoliło rozpocząć konkretną współpracę z państwami ASEAN oraz podkreślić zaangażowanie UE w regionie. Dla zwolenników Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa misja AMM jest wyraźnym dowodem na rozwój tej dziedziny. Świadczy o tym między innymi podjęta współpraca z Konfederacją Szwajcarską, która, mimo, że nie jest członkiem Unii Europejskiej, zgodziła się na współudział w misji AMM.
Rezultaty zakończonej misji są jednak podważane, głównie przez mieszkańców prowincji Aceh. Ich obawy dotyczą przyszłości regionu po opuszczeniu go przez zewnętrznych obserwatorów. Nowo wybrane władze lokalne obawiają się, że wciąż istnieje duże zagrożenie naruszenia kruchego rozejmu. Ponadto, jak oświadczył nowy gubernator a dawny rzecznik rebeliantów Irwandi Yusuf, „Jeśli pojawią się zagrożenia dla prowincji z całą pewnością wezwę AMM do ponownego przybycia do Aceh”. Obrońcy praw człowieka przypominają przy okazji, że wciąż w indonezyjskich więzieniach znajduje się dwudziestu ludzi przetrzymywanych za udział w rebelii w roku 2005.
O ile na szczeblu prowincji pojawiły się głosy krytycznie oceniające decyzje UE o zakończeniu misji AMM, o tyle na poziomie rządowym nie szczędzono pochwał dla strony unijnej. Minister spraw zagranicznych Indonezji w wydanym oświadczeniu stwierdził, że może z satysfakcją i dumą ocenić działania UE. Wyraził też przekonanie, że zakończenie misji jest wynikiem przeświadczenia o wykonanej w całości pracy i zdolności władz prowincji do samodzielnego działania.
W misji AMM uczestniczyło początkowo dwustu obserwatorów. Od września 2006 roku do jej zakończenia całość zadań spoczywała w rękach 36 nieuzbrojonych pracowników. Koszty przedsięwzięcia wyniosły ponad piętnaście milionów euro, z czego dziewięć milionów wygospodarowano z budżetu Unii Europejskiej, a dalsze sześć ze składek państw członkowskich UE. Misja AMM była zaledwie jednym z wielu działań podjętych przez Unię Europejską w celu długoterminowej pomocy dla Indonezji. Całość pomocy wyniosła dotąd około 400 milionów euro, w tym 200 milionów przeznaczono na naprawę skutków Tsunami z 2004 roku.
Na podstawie: consilium.europa.eu, peacejournalism.com, eur-lex.europa.eu, english.people.com
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
