Arabia Saudyjska - praktyczne informacje, porady, przepisy

• arabia saudyjska

{mosimage} 

ARABIA SAUDYJSKA

(Królestwo Arabii Saudyjskiej)

Stolica: Rijad
Waluta: rial saudyjski (SAR);
1 SAR = 0,267 USD; 1 USD = 3,74 SAR (kurs z 10.04.2008)
Język urzędowy: arabski
Inne języki: angielski

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele RP są obowiązani do uzyskania wizy uprawniającej do wjazdu i pobytu. Paszport po­winien być ważny minimum 6 miesięcy od daty plano­wanego przekroczenia granicy. Ambasada Arabii Saudyjskiej w War­sza­wie udziela wiz na podstawie decyzji swoich władz lub zapro­szenia saudyjskiej instytucji czy firmy, która sponsoruje przyjazd. Każdy przyjeżdżający musi w zasadzie mieć miejsco­wego sponsora, który ponosi za niego pełną odpowiedzialność, przy czym w roli tej nie mogą występować placówki dyplomatyczne i konsularne. Uzyskanie wizy na granicy nie jest możliwe. Nie wydaje się wiz lotniskowych ani uprawniających do wyjścia z portu morskiego. Wydawane są wizy: biznesowe (na podsta­wie zaproszeń saudyjskich firm bądź izb handlu i przemysłu), odwie­dzinowe (dla najbliższych krewnych), tran­zytowe oraz religijne (pielgrzymki – hadż i umra), w których przypadku przyjazd łączy się z przestrzeganiem odrębnie określonej procedury. Wizy turystyczne wydawane są jedynie członkom zorganizowanych i wcześniej zaakceptowanych grup reali­zujących ściśle ustalony program. W skrajnych przy­pad­kach procedura uzyskania wizy może trwać do kilku mie­sięcy. Sau­dyjskie MSZ uruchomiło jesie­nią 2006 r. elektro­nicz­ny system wizowy (dostępny na stronie: www.mofa.gov.sa), za którego pośrednictwem można uzyskać (w przypadku spełnie­nia wymaganych kryteriów) w trybie on-line numer referencyjny przyśpieszający uzyskanie wizy w placów­kach dyplomatycz­nych Arabii Saudyjskiej. Na szczególne prefe­ren­cje wizowe mogą liczyć właściciele firm planujących inwestycje na terenie tego kraju. Na podstawie wizy biznesowej lub odwiedzinowej można poruszać się po ogólnodostępnych miejscach w kraju. Uprawniają one jednocześnie do opuszczenia Królestwa Arabii Saudyjskiej. W okresie ważności wizy (zasad­niczo do 3 miesię­cy) nie ma obowiązku uzyski­wania zezwoleń na pracę. W razie zatrudnienia stosowana jest generalnie praktyka zatrzymywania paszportów w depozycie u pracodawcy. Sprawy związane z podjęciem stałej pracy i uzyskaniem zezwolenia na dłuższy pobyt, w tym członków rodziny zatrudnionego, załatwia spon­sor przed przyjazdem zainteresowanego. Wizy z prawem do pracy można odbierać w Ambasadzie Arabii Saudyjskiej w War­szawie. Cudzoziemców, którzy pragną opuścić Arabię Saudyjską, a mają status rezydenta (długoterminowa wiza poby­towa), obowiązują wizy wy­jazdo­we lub wyjazdowo-powrotne. Do ich uzyskania wymagana jest zgoda sponsora. Osobom udającym się tranzytem samochodem z Jordanii do Kuwejtu bądź Jemenu wy­da­wane są zazwyczaj trzydniowe wizy tranzy­towe na podstawie karnetu (tzw. trip ticket, nabywany w miejsco­wych agencjach turystycznych) bądź wizy docelowej oraz dokumentów potwier­dzających, iż są właścicielami po­jazdu. Osoby podróżujące między Jordanią a Bahrajnem, Katarem i Zjednoczonymi Emira­tami Arabskimi mogą uzyskać wizę siedmiodniową. Wizy tranzytowe określają trasę prze­jazdu przez Arabię Saudyjską. Wjazd samochodu dostawczego do Arabii Saudyjskiej odbywa się na podstawie trip ticket oraz faktury handlowej, świadectwa pochodzenia i listy prze­wo­żonego towaru, potwierdzonych przez placówki dyplomatyczne wszystkich krajów tranzytu lub przy­najmniej przez placówkę kraju docelowego. Przy przejeździe tranzy­towym przez Arabię Saudyjską wymagane jest ubezpie­czenie pojazdu, które można wykupić na granicy. Polskie polisy nie są uznawane. Uwaga: Planując podróż do Arabii Saudyjskiej, należy uwzględnić, iż pieczątka izraelska w paszporcie może uniemożliwić uzyskanie wizy bądź przekroczenie granicy. Trzeba też pamiętać, że Saudyj­czycy, określając ważność wizy, posługują się kalendarzem mu­zułmań­skim (hidżra), zgodnie z którym rok kalendarzowy liczy 354 dni, a więc jest o 11 dni krótszy od roku liczonego według kalendarza gregoriańskiego. Wiza miesięczna jest zatem ważna odpowiednio 29 lub 30 dni. Nie ma obowiązku okazywania biletu powrotnego, posiadania określonych środków finansowych na każdy dzień pobytu ani indywidualnego ubezpieczenia (w które należy się jednak zaopatrzyć we własnym interesie). Kobiety, które podróżują samotnie, powinny zadbać o obecność na lotnisku sponsora lub opiekuna (ich pomoc jest również nie­zbędna przy załatwianiu formalności meldunkowych w hotelu).

PRZEPISY CELNE. Są bardzo restrykcyjne. Ściśle egzekwowany jest zakaz wwozu broni i narkotyków oraz czegokolwiek, co mogłoby zostać uznane za sprzeczne z zasadami islamu. Zakaz obejmuje publikacje i dewocjonalia inne niż islamskie, wiep­rzo­winę i jej przetwory, alkohol oraz pornografię – wszystko w bardzo szerokim rozumieniu. Artykuły te są konfiskowane, a podróżny jest karany grzywną i wpisywany na czarną listę, co faktycznie uniemożliwia powtórne uzyskanie wizy wjazdowej. Muszą się z tym liczyć także członkowie delegacji oficjalnych i dyplomaci. Kontrola celna we wszystkich punktach gra­nicznych jest z reguły bardzo skrupulatna, prześwietlany jest również bagaż podręczny. Nie ma ograniczeń dotyczących wwozu i wywozu pieniędzy.

PRZEPISY PRAWNE. Wwóz i posiadanie narkotyków oraz jaki­kolwiek kontakt z nimi są traktowane jak zbrodnia i podle­gają w zasa­dzie karze śmierci. Dlatego osoby przywożące ze sobą lekarstwa powinny mieć receptę wystawioną przez lekarza. Obo­wiązuje stałe noszenie przy sobie paszportu albo poby­to­wej karty toż­samości (iqama) i fotokopii paszportu poświad­czonej przez pracodawcę. Kary za wykroczenia i przestępstwa są z reguły wyższe i bardziej dotkliwe niż w Europie (za przestępstwa przeciwko obyczajności oprócz aresztu często orzekana jest kara chłosty). Bardziej rygorystyczne jest też podejście do sprawcy. Bardzo surowo, łącznie z długoletnim więzieniem, karane jest posiadanie, produkowanie i spoży­wanie alkoholu. Również homoseksualizm uznawany jest za podlegającą surowej karze zbrodnię. W przypadku zatrud­nienia prawo wymaga, by umo­wy o pracę (także kontrakty handlowe) były sporządzane w języku arabskim. W razie konfliktu na tle interpretacji takiego dokumentu nie są brane pod uwagę ustne ustalenia lub inne odrębne uzgodnienia. Zainteresowane osoby przed podpi­sa­niem umowy powinny zatem zapoznać się z jej wiarygodnym tłumaczeniem. Zer­wanie przez pracownika umowy o pracę może wiązać się z koniecznością zapłacenia przed wyjazdem z Arabii Saudyjskiej wysokiej kary pieniężnej. Zmiana praco­dawcy wymaga zgody poprzedniego. Ewentualne rozstrzyganie konfliktów na drodze sądowej łączy się z reguły z koniecz­nością zaangażowania adwokata oraz tłumacza.

MELDUNEK. Nie ma obowiązku meldunkowego. Do celów iden­tyfikacji cudzoziemcy-rezydenci otrzymują saudyjską pobytową kartę tożsamości (iqama).

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Poważne zabiegi medycz­ne i hospitalizacja są kosztowne. Często realizacja usługi me­dycznej warunkowana jest wcześniejszym wniesieniem opłaty lub zaliczki w gotówce. Zaleca się zatem wykupienie ważnej w Arabii Saudyjskiej i możliwie pełnej polisy ubezpieczenio­wej. Szcze­pienia zasadniczo nie są wymagane ani zalecane. Władze sau­dyjskie mogą wymagać szczepień przeciw zapa­leniu opon mózgowych (ew. okresowo także innych) od osób pod­różujących w czasie pielgrzymek do regionu Mekki i Medy­ny (dokąd wjazd niemuzułmanów jest zakazany). W tym okre­sie zagrożenie epide­miologiczne wzrasta w związku z napływem milionów pielgrzymów z całego świata. W nisko położonych regionach na wybrzeżu Morza Czerwonego od granicy z Jeme­nem po Dżeddę występuje sporadycznie malaria oraz ogniska Rift Valley Fever.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Władze saudyjskie hono­rują polskie i międzynarodowe prawa jazdy. Na ich podstawie można wypożyczyć samochód w hotelu (niezbędna kopia pasz­portu). Rezydenci winni wymienić polskie prawo jazdy na miejscowe. Prawo nie zezwala kobietom na prowadzenie samochodu.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Arabia Saudyjska ma dobrze rozwiniętą sieć nowoczesnych dróg, zwłaszcza między głów­nymi ośrodkami miejskimi i gospodarczymi. Oznakowanie jest dobre, choć napisy nie zawsze są w języku angielskim. Często dochodzi do wypadków drogowych, ponieważ nagminnie nie przestrzega się przepisów ruchu drogowego, a zwłaszcza ogra­niczeń dozwo­lonej prędkości. W razie kolizji należy czekać na przybycie policji. Wszyscy uczestnicy wypadku mogą zostać poproszeni o złożenie wyjaśnień na posterunku policji. Kierow­cy uczest­niczący w poważniejszym wypadku, niezależnie od winy, muszą liczyć się z tym, że mogą być zatrzymani na kilka dni, do czasu ustalenia odpowiedzialności. W każdym przy­padku należy żądać niezwłocznego powiadomienia ambasady, do czego każdy zatrzymany cudzoziemiec ma ustawowe prawo. Wewnętrzny transport autobusowy (między głównymi miastami) i kolejowy (tylko linia Rijad–Dammam) jest słabo rozwinięty, lotniczy natomiast – stosunkowo dobrze. Sau­dyj­skie linie lotnicze Saudia zaliczają się do najbezpieczniejszych przewoźników na świecie (poza Rijadem duże lotniska międzynarodowe znajdują się w Dżeddzie i Dammamie, a krajowe m.in. w Abha, Taifie i Ta­buku). Praktycznie nie ma miejskiej komunikacji publicznej, natomiast powszechnie dostępne i stosunkowo tanie są taksówki. Baza hotelowa oraz służba zdrowia są dobrze rozwinięte i nowo­czesne, zwłaszcza w dużych miastach.

BEZPIECZEŃSTWO. W związku z potencjalnym zagrożeniem terrorystycznym przy planowaniu podróży do Arabii Saudyj­skiej należy brać pod uwagę aktualną sytuację, a przebywając już na jej terytorium – wykazywać należytą troskę o bezpie­czeństwo oso­biste. Z tego względu m.in. zaleca się powia­damianie ambasady o przyjeździe do Arabii Saudyjskiej i zgło­sze­nie (e-mail) nie­zbędnych danych kontaktowych. Podró­żo­wanie po odległych, słabo zaludnionych terenach górskich i pustynnych – zwłaszcza przygranicznych – może być niebezpieczne.

RELIGIA, OBYCZAJE. Życie codzienne w Arabii Saudyjskiej jest zdominowane przez islam, a prawo muzułmańskie (szariat) jest rygorystycznie stosowane. Obowiązuje zakaz publicznego praktykowania wszelkich innych religii, co m.in. oznacza zakaz publicznego odprawiania nabożeństw i noszenia na widocz­nych miejscach innych niż muzułmańskie symboli religijnych (dotyczy to także krzyży i Biblii). Innowiercom zasadniczo nie wolno wchodzić do meczetów. Nie wolno fotografować saudyjskich kobiet. Zakaz fotografowania dotyczy również me­czetów, a także wszystkiego, co może być uznane za obiekt o znaczeniu strate­gicznym lub wojskowym, budynków instytucji państwowych i ambasad. Zakazane są publiczne tańce, muzyka i filmy (poza imprezami zamkniętymi, odrębnymi dla kobiet i mężczyzn, oraz miejscami prywatnymi). Nieprzestrzeganie konserwatywnych zwy­czajów i norm życia społecznego może prowadzić do kon­fliktów. Wymaganym zwyczajowo okryciem wierzchnim dla kobiet (również cudzoziemek) noszonym w miejscach publicz­nych są czarne zapinane peleryny do kostek (abbaya) oraz szal (chustka) na głowę. Mężczyźni powinni – poza hote­lowymi tere­nami rekreacyjnymi i osiedlami dla cudzoziemców – powstrzy­mać się od noszenia szortów. Spo­łecznie nieakcep­towane jest również palenie tytoniu przez kobiety w miejscach publicznych. W okresie dorocznego miesięcznego muzułmań­skiego postu (rama­danu) od wschodu do zachodu słońca w miejscach publicz­nych obowiązuje powszechny zakaz je­dze­nia, picia napojów oraz palenia tytoniu. Nadzór nad prze­strze­ganiem obowiązu­jących norm obyczajowych sprawują funkcjonariusze policji religijnej (ko­misji ds. promocji cnoty i zapobiegania występkom) – mutaw­wa. Powodem ich inter­wencji, aż do zatrzymania włącz­nie, może być niewłaściwe ubranie, sprzeczka na tle obycza­jowym, spożywanie alkoholu, a także przebywanie kobiety z mężczyzną w samochodzie lub w miejscu publicznym, o ile nie są małżeństwem lub nie łączy ich bliskie pokrewieństwo (sytuacje takie są niedozwolone w świetle saudyjskiego prawa; to samo dotyczy możliwości za­meldowania we wspólnym po­ko­ju w hote­lu). Znane są przy­padki domagania się dokumentu potwierdza­jącego zawarcie związku małżeńskiego lub pokrewieństwo.

PRZYDATNE INFORMACJE:

•   Pieniądze wymienia się w bankach (część banków świadczy tę usługę jedynie posiadaczom kont, wyjątkiem są oddziały ban­ków na lotniskach międzynarodowych), w kantorach i renomo­wa­nych hotelach na podstawie paszportu lub iqamy. W po­wszechnym użyciu są karty kredytowe i płatnicze dużych sieci (MasterCard, VISA, American Express).

•   Urzędy są czynne od soboty do środy, z uwzględnieniem półgodzinnych przerw na modlitwy. W bankach i firmach pry­watnych niektóre sprawy można też załatwić w czwartek rano.

•   W restauracjach, parkach, bankach, szkołach i innych insty­tucjach publicznych obowiązuje podział według płci, tzn. od­dziel­ne pomieszczenia dostępne są dla mężczyzn oraz rodzin i kobiet. Zasady te nie dotyczą większości skle­pów i komplek­sów handlowych.

•   Obywatele saudyjscy muszą uzyskać zgodę swoich władz na zawarcie związku małżeńskiego z cudzoziemką. Chrze­ści­jan­ka­-żona muzułmanina nie ma formalnie obowiązku przejścia na islam. Zachowuje swoje obywatelstwo (może również ubiegać się o obywatelstwo saudyjskie), natomiast w sprawach pobyto­wych mąż występuje w charakterze jej sponsora, ze wszystkimi tego konsekwencjami (np. wyrażanie zgody na wy­jazd z Arabii Saudyjskiej). W razie konfliktu o dzieci (które automatycznie uzyskują obywatelstwo saudyjskie i są uznawane za mu­zułma­nów) prawo faworyzuje ojca. Muzułmanka nie może wyjść za mąż za innowiercę. Prawo dopuszcza wielo­żeństwo.

Na podstawie: msz.gov.pl