Kobiece równouprawnienie
W pierwszej dekadzie XXI wieku pojęcie „równouprawnienie” nabrało szczególnego znaczenia. W epoce globalizacji termin ten oznacza nie tylko równość określonych podmiotów prawnych w ramach określonego systemu prawnego. Nade wszystko jest nieodzownym elementem prawa człowieka.
Pierwszym dokumentem nawołującym do przyznania równych praw dla kobiet i mężczyzn była Karta Narodów Zjednoczonych.
Organizacja Narodów Zjednoczonych już w początkach swej działalności powołała do życia Komisję w sprawie statusu kobiet. Jej celem jest przygotowywanie projektów konwencji dotyczących praw kobiet i ocenianie postępu w zakresie równouprawnienia kobiet z mężczyznami podczas dorocznych sesji.
Bez wątpienia kluczową datą w historii starań o prawa kobiet stanowi 20 grudnia 1952 roku, kiedy to Zgromadzenie Ogólne uchwaliło pierwszą umowę dotyczącą wyłącznie praw kobiet – konwencję o ich prawach politycznych.
Umowa składa się z 11 artykułów, w których kobietom zapewnia się możliwość między innymi zajmowania urzędów publicznych, ochronę przed dyskryminacją społeczną czy prawo uczestniczenia w wyborach.
Konwencja ta weszła w życie w roku 1965. Wśród 115 państw związanych omawianą umową znajduje się także Polska.
Warto odnotować, że o ile w latach czterdziestych 60% państw uznawało prawa kobiet do uczestniczenia w wyborach, o tyle obecnie prawo to jest uznane niemal powszechnie. Wyjątek w tym względzie stanowią niektóre kraje muzułmańskie, jak choćby Brunei, Liban czy Arabia Saudyjska.
Zaledwie 2 lata później, bo już w roku 1967 Zgromadzenie Ogólne uchwaliło deklarację w sprawie likwidacji dyskryminowania kobiet, zaś 18 grudnia 1979 r. przyjęło specjalną konwencję w tej sprawie.
Umowa wskazuje jakie środki należy przedsięwziąć celem eliminacji dyskryminowania kobiet w życiu politycznym, publicznym, oświacie, zdrowiu, rodzinie i małżeństwie.
Dużo miejsca konwencja poświęca prawom kobiet wiejskich i kwestię zwalczania stereotypów dotyczących płci. Ponadto nakłada na państwa obowiązek przedstawiania regularnych sprawozdań dotyczących postępów w jej wdrażaniu.
Omawiając prawa kobiet nie sposób nie wspomnieć o latach 70. XX wieku. Zgromadzenie Ogólne proklamowało rok 1975 rokiem kobiet, zaś lata 1976-1985 stanowiły tzw. Dekadę kobiet.
Poprawa pozycji kobiet była przedmiotem rozmów światowych konferencji. Do najważniejszych zaliczyć należy bez wątpienia:
Meksyk – 1975
Kopenhaga – 1980
Nairobi – 1985
Pekin - 1995
Przypisy:
Prawo Międzynarodowe Publiczne, wyd. LexisNexis, R. Bierzanek, J. Symonides, Warszawa 2002, str. 277 - 278