Davos 2009 - Przyszłość globalnego systemu finansowego
Globalny kryzys finansowy trwa nadal, a w rezultacie pojawiają się coraz to nowe wyzwania, z którymi muszą zmierzyć się zarówno rynki kapitałowe, jak i cała gospodarka światowa. Wraz ze spadającym popytem pojawia się poważne ryzyko ogólnoświatowej recesji gospodarczej. Z tej okazji Światowe Forum Ekonomiczne skonstruowało raport na temat przyszłości systemu finansowego, który zostanie przedyskutowany przez liderów gospodarczych, politycznych oraz społecznych na rozpoczynającym się 28 stycznia spotkaniu. Rozmowy będą skupiały się głównie na promowaniu stabilności systemu finansowego oraz na ożywieniu światowego wzrostu gospodarczego.
Kryzys ujawnił wiele ograniczeń obecnego reżimu gospodarczego i problemów związanych z zarządzaniem ryzykiem. Kwestie te dotyczą nie tylko instytucji finansowych, ale dotykają też rządy, banki centralne, agencje ratingowe, przedsiębiorstwa i media. Biorąc pod uwagę naturę globalnego zamieszania zarówno na rynkach finansowych, jak i w całej gospodarce, niezbędnym jest, aby sektor prywatny i publiczny odzyskały wiarę w działanie rynków i ich efektywność. W związku z tym powstał projekt Nowej Architektury Finansowej światowego systemu finansowego.
Po dwóch dekadach wyjątkowo dynamicznego rozwoju, instytucje finansowe zaczęły przystosowywać się do nowego środowiska: ograniczeń rynku kredytowego, wolniejszego wzrostu gospodarczego, zwiększających się interwencji rządowych oraz trudności z utrzymaniem wcześniejszego tempa globalizacji. Zgodnie z treścią raportu Światowego Forum Ekonomicznego, krótkoterminowa prognoza globalnego systemu finansowego, obejmująca okres do 2012 roku, zawiera cztery następpujące elementy:
- interwencyjna reforma regulująca: światowi politycy i ekonomiści dostrzegli potrzebę nowych ram regulujących sektor finansowy, które miałyby na celu rozszerzenie zakresu działania jednostek regulacyjnych, zwiększenie globalnej koordynacji regulacji oraz ograniczenie perspektyw wzrostu w dojrzewających instytucjach finansowych.
- powrót do korzeni w bankowości: wszystkie rodzaje banków rozpoczęły proces korygowania swoich bilansów finansowych poprzez poprawę płynności i wskaźników kapitałowych. Ponownie uregulowane banki chciałyby stać się bardziej użyteczne, w związku z czym ponownie zaczynają one skupiać się na swoich kluczowych kompetencjach.
- restrukturyzacja alternatywnych inwestycji: dotychczasowi gracze rynkowi w bardzo negatywny sposób odczuwają obecny kryzys finansowy. Zarówno fundusze hedgingowe jaki firmy private-equity są zmuszone do przeprowadzenia znacznych zmian, obejmujących przede wszystkim konieczność skupienia się na zarządzaniu kosztami tak, by utrzymać dźwignię operacyjną. W tej sytuacji „niewymuszeni” dostawcy kapitału, jak niezależne, suwerenne fundusze, mogą zyskać na znaczeniu.
- historia o dwóch ubezpieczycielach: losy sektora ubezpieczeniowego są bardzo podzielone pomiędzy Europą a Ameryką Północną. Podczas gdy niektóre organizacje będą zmuszone do skupiania się na przetrwaniu, wiele innych będzie mogło zacząć dostrzegać nowe możliwości na rynku produktów emerytalnych, cieszących się stałym popytem, oraz wzrastającym użyciem tradycyjnych produktów ubezpieczeniowych służących redukcji ryzyka.
Z kolei przyszłość światowego systemu finansowego w długim okresie, do 2020 roku, zależeć będzie, zgodnie z raportem Światowego Forum Ekonomicznego, od wielu oddziałujących na niego sił zewnętrznych. W 2008 roku Forum zaangażowało ponad 250 ekspertów, aby rozwinąć potencjalny długoterminowy scenariusz dla globalnego systemu finansowego. Scenariusze te zależą od będących się nasilać lub słabnąć trendów ekonomicznych, potencjalnych trudności i dynamiki systemu finansowego. Scenariusze te mogą zostać użyte w celu wsparcia strategicznego procesu decyzyjnego oraz ułatwienia podejmowania wspólnych działań. Różnią się one przede wszystkim ze względu na dwie główne wątpliwości: dotyczące tempa nadchodzących zmian geo-ekonomicznych, od dzisiejszych rozwiniętych gospodarek do wschodzących potęg, oraz stopnia międzynarodowej koordynacji polityki finansowej. Zostały one zidentyfikowane na podstawie badania przeprowadzonego przez partnerów Światowego Forum Ekonomicznego, wywiadów z liderami finansowymi oraz rozbudowanych badań. Analiza ta dostarczyła czterech przykuwających uwagę punktów widzenia na temat globalnego systemu finansowego i jego ewolucji do 2020 roku. Każdy z tych scenariuszy uwzględnia inne siły sprawcze – takie jak zmiany cen energii i artykułów spożywczych, globalny wzrost gospodarczy, polityki fiskalne, reżimy handlowe, zmiany klimatyczne, polityki stóp wymiany międzynarodowej, demografia, dystrybucja światowego bogactwa pomiędzy państwami. Oto cztery zaprezentowane wizje świata do 2020 roku: 
Regionalizm finansowy – świat, w którym zmiany pokryzysowe oraz niebezpieczeństwo dalszego rozprzestrzenienia się kryzysu utworzą trzy główne bloki handlowe i finansowe, zmuszając globalne przedsiębiorstwa do konstrukcji trójstronnych strategii, w celu podejmowania działań na arenie międzynarodowej.
Przebudowany centryzm zachodni – świat finansowo homogeniczny, o wysokim stopniu skoordynowania, który musi jeszcze zmierzyć się z rzeczywistością zmieniających się sił oraz niebezpieczeństwami uregulowania świata raczej po poprzednim kryzysie, aniżeli przygotowaniem się do następnego.
Rozfragmentowany protekcjonizm- to świat charakteryzujący się podziałem, konfliktem, kontrolą walut oraz dynamiką, która służy jedynie pogłębianiu długookresowych efektów światowego kryzysu.
Zbalansowany multilatelaryzm – śwait, w którym początkowe bariery powstrzymujące koordynację i niezgodę na temat efektywnego zarządzania ryzykiem są pokonywane w kontekście szybko zmieniających się sił geo-ekonomicznych.
Każdy z tych scenariuszy opisuje kluczowe siły i punkty zwrotne, które mogą fundamentalnie ukształtować zarządzanie oraz strukturę globalnego systemu finansowego podczas następnej dekady. Nie zostały one jednak zaprojektowane aby przepowiedzieć przyszłość, lecz raczej w celu zidentyfikowania granic, aby stymulować strategiczny sposób myślania i ułatwić podejmowanie wspólnych działań przez różnych stakeholderów.
TTIP: szansa czy zagrożenie dla gospodarki Niemiec?
