Słowacja - prymus środkowoeuropejski

• słowacja
• ue
• _nopsz
• _pe24

Przez ostatnie pięć lat, kiedy to Słowacja stała się członkiem Unii Europejskiej, kraj uległ wielu przeobrażeniom. Zmiany można zaobserwować nie tylko obserwując wskaźniki gospodarcze, ale również społeczne wyobrażenia dotyczące integracji europejskiej. W dniu wstąpienia do struktur unijnych Słowacja nie spełniała wielu kryteriów konwergencji. Średnia stopa inflacji w ciągu 12 miesięcy poprzedzających maj 2004 roku wynosiła 8,4 %, deficyt budżetowy wyniósł w 2003 roku 3,7% (wobec wymaganych przez Unię maksymalnie 3%). Słowacji udało się natomiast spełnić kryterium konwergencji w zakresie długoterminowych stóp procentowych (średnia długoterminowa stopa procentowa w okresie 12 miesięcy poprzedzających słowackie członkostwo w UE wynosiła 5, 1%) oraz słowacki dług publiczny nie przekroczył 60% PKB (wynosił 42, 6% PKB).

Jak podaje Urząd Statystyczny Słowacji oraz Eurostat wskaźniki gospodarcze w tym kraju poprawiły się znacząco od momentu wstąpienia do UE. Wystarczy przyjrzeć się kryteriom konwergencji: inflacja w 2008 roku osiągnęła poziom 3,9% (była w dodatku związana przede wszystkim z silnym wzrostem gospodarczym), natomiast budżet Słowacji zanotował nadwyżkę 3,4 mld słowackich koron.

Co więcej, o ile średnia stopa bezrobocia w 2004 roku wynosiła na Słowacji 14,3 % to w lutym 2009 zmalała do poziomu 9,8 %. Produkt Krajowy Brutto na osobę wzrósł z 57,1 % w 2004 roku do 70,2% (gdzie 100% tworzy PKB na osobę w całej UE), a cały kraj powinien odnotować wzrost realnego PKB mimo światowego kryzysu gospodarczego.
 
Za skutek tych sukcesów można uznać wprowadzenie na Słowacji wspólnej europejskiej waluty, euro, pierwszego stycznia 2009 roku. Wprowadzenie euro może być uznane za duże osiągnięcie, które udało się niewielkiej liczbie nowych państw członkowskich. Nowa waluta nie wpłynęła znacząco na wzrost cen (między styczniem a lutym 2009 odnotowano minimalny wzrost inflacji). Co więcej, wprowadzenie europejskiej waluty zmusiło słowackich polityków do dyscypliny budżetowej, która wpłynęła sama w sobie pozytywnie na gospodarczy obraz kraju. Jeśli chodzi o dalsze korzyści dla gospodarki wynikające z przyjęcia euro, można wymienić choćby zlikwidowanie kosztów wymiany, niższe koszty kapitałowe czy większą przejrzystość cen.

Wstąpienie do struktur unijnych, a następnie efektywne członkostwo nie byłoby możliwe bez wsparcia słowackiego społeczeństwa dla idei prounijnych. Słowacja wysuwała się na czoło jeśli chodzi o społeczne poparcie dla UE w wielu sondażach przeprowadzanych przed akcesją. Wysoki poziom poparcia dla integracji udowodniło referendum na temat członkostwa Słowacji w Unii, które odbyło się w dniach 16. i 17. maja 2003 roku. 92,46 % Słowaków biorących udział w głosowaniu opowiedziało się za członkostwem. Możemy stwierdzić również, iż po wstąpieniu do struktur unijnych poziom poparcia pozostał stosunkowo wysoki. W 2008 roku 62 % Słowaków pozytywnie oceniało członkostwo swego kraju we Wspólnotach Europejskich. Ponadto, po udanym wprowadzeniu wspólnej europejskiej waluty, wiele argumentów przeciwników integracji z UE okazało się zupełnie niesprawdzonych.
 
10 kwietnia 2008 roku słowacki parlament zdecydowaną większością głosów wyraził zgodę na ratyfikację Traktatu Lizbońskiego, której dokonał prezydent 12 maja tegoż roku. Podobnie jak w wielu innych kwestiach Słowacja okazała zrozumienie dla idei integracji europejskiej i koniecznych reform struktur unijnych.

Analizując wskaźniki gospodarcze, społeczne nastawienie wobec UE, czy zachowania słowackich polityków można stwierdzić, iż Słowacja nie poprzestała na osiągnięciu członkostwa lecz aktywnie włączyła się w unijną politykę czerpiąc z niej wymierne korzyści.