Islandia - informacje praktyczne, przepisy, porady

• islandia

{mosimage} 

ISLANDIA

(Republika Islandii)

Stolica: Reykjavik
Waluta: korona islandzka (ISK), 1 ISK = 100 aurar;
1 USD = 73 ISK, 1 EUR = 115,59 ISK (kurs z 10.04.2008)
Język urzędowy: islandzki
Inne języki: angielski

PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele RP korzystają z prawa do swobodnego przepływu ludności w ramach Unii Europej­skiej/Euro­pejskiego Obszaru Gospodarczego. Z uwagi na przyna­leżność obu państw do strefy Schengen zniesiono kontrolę dokumentów uprawniających do podróży na granicach lądowych i morskich (od 21 grudnia 2007 r.) i na lotniskach (od końca marca 2008 r.). Stan ten nie zwalnia jednak obywateli polskich od obowiązku posiadania ważnego paszportu lub dowodu oso­bistego, który na życzenie odpowiednich władz należy okazać.

Uwaga: Osoby ubiegające się o wizę pobytową muszą mieć paszport. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym (pozwalającym na stwierdzenie tożsamości) oraz czy ma co najmniej sześcio­miesięczny okres ważności. Obywatele państw UE (z wyjątkiem kilku nowych państw członkowskich) mogą przebywać i praco­wać w Islandii bez zezwolenia do trzech miesięcy, mają również prawo przebywać na terenie tego kraju do sześciu mie­sięcy bez zezwolenia w charakterze osoby poszukującej pracy. Obywatel państwa UE przebywający w Islandii jako turysta bądź osoba poszukująca pracy nie może być bene­ficjentem pomocy socjalnej i musi samodzielnie ponosić koszty swojego pobytu.

Jeżeli pobyt ma być dłuższy niż 90 dni, konieczne jest uzyskanie zezwolenia. Wszystkie osoby powyżej 18. roku życia przyjeż­dżające do Islandii w celu zamieszkania albo zatrudnienia przez okres dłuższy niż 3 miesiące muszą zgłosić miejsce swojego pobytu w urzędzie gminy, w której przebywają, przed upływem 7 dni od daty przyjazdu. Szczegółowe informacje (w języku angiel­skim) znajdują się na stronie internetowej islandzkiego Urzędu ds. Cudzoziemców (www.utl.is). Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej dostępne są na stronie Ambasady RP w Oslo (www.oslo.polemb.net), stronie powstającego Konsulatu Generalnego RP w Reykjaviku (www.reykjavik.polemb.net) oraz na stronie internetowej MSZ (www.msz.gov.pl) w dziale Infor­macje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich udających się do innych krajów UE/EOG”.

PRZEPISY CELNE. Islandia nie jest w pełni objęta unią celną, dlatego też obowiązują tu inne niż w Unii Europejskiej przepisy dotyczące wwozu towarów przez turystów.

1. Bez cła i innych podatków można wwieźć do Islandii oprócz rzeczy osobistych potrzebnych na czas podróży:

•   żywność – do 3 kg, o wartości nie przekraczającej 13 tys. ISK, z wyjątkiem produktów surowych;

•   napoje alkoholowe – 1 l mocnego alkoholu (o zawartości alkoholu powyżej 22%) i 1 l wina, lub: 1 l mocnego alkoholu i 6 l piwa, lub: 1 l wina i 6 l piwa, lub: 2,25 l wina (napoje alkoholowe mogą wwozić osoby, które ukończyły 20. rok życia);

•   200 szt. papierosów lub 250 g innych wyrobów tytoniowych (papierosy i wyroby tytoniowe mogą wwozić osoby, które ukończyły 18. rok życia).

2. Przedmioty, których wwóz jest zabroniony bez specjalnego zezwolenia:

•   telefony i inne wyposażenie telekomunikacyjne (nie dotyczy to jednego używanego telefonu komórkowego GSM);

•   sprzęt wędkarski, sprzęt oraz odzież do jazdy konnej (jeśli przedmioty te były używane poza terenem Islandii, można je wwieźć pod warunkiem przedstawienia organom celnym zaświadczenia upoważnionych służb weterynaryjnych innych państw o wykonanej dezynfekcji; przedmioty te można poddać dezynfekcji przy wjeździe do Islandii na koszt właściciela);

•   broń i amunicja;

•   zwierzęta domowe (wwóz jest możliwy na podstawie zezwolenia wydanego przez Ministerstwo Rolnictwa Republiki Islandii pod warunkiem odbycia kwarantanny);

•   lekarstwa (niewielka ilość lekarstw niezbędnych na czas po­bytu, maksimum na 100 dni, jest dozwolona; funkcjonariusz służby celnej ma prawo zażądać okazania świadectwa lekarskiego);

•   kwiaty, nasiona i inne rośliny (bez zezwolenia można wwieźć bukiet kwiatów zawierający maksimum 25 szt.).

3. Przedmioty, których wwóz jest zabroniony:

•   narkotyki i środki odurzające;

•   surowe produkty żywnościowe (np. surowe mięso i wędliny, nie przegotowane mleko, surowe jaja itp.; zakaz dotyczy rów­nież suszonego mięsa i innych suszonych produktów żywnościowych);

•   różnego rodzaju broń (sztylety o ostrzu przekraczającym dłu­gość 12 cm, noże i sztylety sprężynowe, kastety, pałki, kajdanki itp.);

•   snuff (specjalnie przetwarzany tytoń do żucia).

Obowiązkiem turysty jest zgłoszenie służbom celnym przed­mio­tów, których wwóz objęty jest zakazem. Nie ma limitu warto­ściowego wwożonej gotówki, o ile wwożąca lub wywożąca ją osoba jest jej prawowitym właścicielem i w razie wątpliwości ze strony służb celnych może udowodnić tytuł własności. Osoba wjeżdżająca do Islandii lub opuszczająca ten kraj jest obowiązana zgłosić służbom celnym posiadane środki finansowe w gotówce przekraczające równowartość 15 tys. EUR. Można uzyskać zwrot podatku VAT za zakupione w wyznaczonych sklepach towary przeznaczone do użytku poza granicami Islandii. Podstawą do ubiegania się o zwrot VAT przy wyjeździe z Islandii jest wydany przez sklep specjalny druk Tax free, dowód zapłaty za towar, okazanie zakupionych przedmiotów w stanie nienaruszonym w za­plombowanym przez obsługę sklepu opakowaniu oraz pasz­port (ew. dowód osobisty). Punkt odbioru podatku VAT dla turystów znajduje się na lotnisku międzynarodowym w Keflaviku oraz na przystani promowej w Seydisfjordur. Szczegółowe infor­macje (w języku angielskim) znajdują się na stronie internetowej Urzędu Celnego: www.tollur.is.

Przewóz zwierząt. Przepisy regulujące przywóz zwierząt zza granicy są bardzo skomplikowane. Nie ma możliwości przywozu psa, kota czy fretki na podstawie tzw. europejskiego paszportu. Obowiązkowe jest uzyskanie zezwolenia na wwóz zwierzęcia do Islandii i zamówienie kwarantanny przed przyjazdem. Szcze­gó­ło­we informacje na temat wwozu zwierząt można uzyskać w nastę­pujących placówkach: Ministry of Agriculture, Chief Veterinary Office, Solvholsgata 8, 151 Reykjavik, tel. 00354 545 9750, faks 00354 552 1160, 61, www.landbunadarraduneyti.is, www.cvo.is.

PRZEPISY PRAWNE. Policja i służby celne w Islandii mają znacznie szerszy zakres uprawnień w stosunku do cudzoziemców niż służby celne i policja w Polsce. W szczególności uprawnione są do kontrolowania pojazdów i osób nie tylko na przejściach granicznych, ale również na terenie całego kraju i w każdej sytuacji. Noszenie w miejscu publicznym noża lub ostrego narzędzia o długości ostrza ponad 7 cm jest traktowane przez policję na równi z posiadaniem broni. W związku z tym na jego posiadanie wymagane jest specjalne zezwolenie miejscowych władz. W przypadku konfliktu z prawem karnym i zatrzymania przez policję każdy cudzoziemiec ma prawo do tłumacza i bez­płatnej pomocy adwokackiej. Z uwagi na brak zawodowej pla­cówki konsularnej kontakt z polskim konsulem jest utrudniony, choć odbywa on stałe dyżury konsularne.

MELDUNEK. Nie ma obowiązku meldunkowego w przypadku pobytu turystycznego. Podjęcie pracy, nauki, studiów bądź ubie­ganie się o wydanie zezwolenia na podstawie tzw. łączenia rodzin obliguje do posiadania miejsca zamieszkania i zare­jestro­wania się pod tym adresem w urzędzie rejestracji ludności.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. W Islandii nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych. Szczepienia przed przyjazdem nie są obowiązkowe. Od 1 maja 2004 r. obywatele RP objęci systemem ubezpieczenia (NFZ) w kraju mają zagwarantowany dostęp do pomocy medycznej na terenie Islandii w nagłych przy­padkach na takich samych zasadach jak osoby objęte islandzkim systemem ubezpieczenia zdrowotnego – po okazaniu Euro­pej­skiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Aby ją otrzymać, wystarczy przed wyjazdem z Polski zgłosić się do najbliższego oddziału NFZ. EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podsta­wowych usług medycznych, dlatego wyjeżdżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie. Wska­zane jest wykupienie indywidualnego pakietu ubezpie­cze­niowego, szczególnie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia (poza EKUZ) oraz ewentualnego transportu chorego do kraju. Świadczenia zapewniane przez EKUZ nie obej­mują wszystkich przypadków. Szczegółowe informacje o EKUZ zamieszczone są na stronach internetowych NFZ: www.nfz.gov.pl.

W Islandii uzyskanie porady medycznej związane jest z opła­ceniem tzw. udziału własnego (opłata zryczałtowana nie podle­gająca refundacji). Dotyczy to również osób objętych islandzkim systemem ubezpieczenia. Przykładowe wysokości udziału własnego: wizyta u lekarza internisty w ciągu dnia – 600 ISK, wizyta u lekarza internisty poza urzędowymi godzinami pracy – 1500 ISK, wizyta domowa – 2300 ISK. Koszty leczenia w Islandii dla osoby nie ubezpieczonej są bardzo wysokie. Osoba nie objęta systemem ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce powinna koniecz­nie wykupić przed przyjazdem do Islandii indywidualną polisę ubezpieczeniową obejmującą przynajmniej koszty lecze­nia i następstwa nieszczęśliwych wypadków.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Podczas pobytu o cha­rak­terze turystycznym honorowane jest polskie prawo jazdy. Obo­wiązkowe jest używanie świateł mijania przez cały rok i używanie pasów bezpieczeństwa na wszystkich siedzeniach pojazdu. Dzie­ci (dotyczy to również niemowląt) przewożone są w specjalnych fotelikach. W okresie zimowym bezwzględnie wymagane są opo­ny zimowe. Dopuszczalna prędkość na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/godz., 80 km/godz. na drogach o utwardzonej nawierzchni poza obszarem zabudowanym i 90 km/godz. na drogach asfaltowych poza obszarem zabudowanym. Islandzkie prawo zabrania jazdy samochodem poza wyznaczonymi drogami.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Nie ma ograniczeń. Należy jed­nak pamiętać o surowości klimatu, bardzo dużych odległościach między obszarami zamieszkanymi oraz gwałtownych zmianach warunków atmosferycznych niezależnie od pory roku. W Islandii jest wiele dróg nie utwardzonych, szutrowych, często są one bardzo wąskie (na szerokość jednego samochodu); dotyczy to również mostów. Zalecana jest więc daleko idąca ostrożność podczas jazdy samochodem. Drogi w górach w środkowej części Islandii mają nawierzchnię szutrową, nie utwardzoną. Większość dróg w górach jest otwarta tylko w okresie letnim. Do poruszania się po nich niezbędny jest samochód z napędem na cztery koła. Zalecana jest jazda w grupach (dwa, trzy samochody). Przed planowaną podróżą samochodem w rejonach górskich należy zapoznać się z informacją o stanie dróg na stronie internetowej Urzędu Drogowego: (www.vegagerdin.is/english/).

BEZPIECZEŃSTWO. Islandia jest krajem bezpiecznym, w którym nie istnieje szczególne zagrożenie przestępczością.

PRZYDATNE INFORMACJE:

•   Islandia jest krajem o niezwykle czystej wodzie. Można pić wodę z kranów.

•   Działa zintegrowany system alarmowy policji, pogotowia ratun­kowego i straży pożarnej. Numer telefonu – 112.

•   Aktualne informacje o Islandii w języku polskim można znaleźć na stronie internetowej: www.islandia.org.pl. Po podaniu adre­su e-mail rozsyłany jest newsletter o dyżurach konsularnych, wydarzeniach kulturalnych oraz polonijnych.

•   Szeroko dostępne są usługi przekazywania środków finan­sowych z Polski do Islandii i odwrotnie za pośrednictwem np. Western Union, którego agentem na terenie Islandii jest Landsbanki Islands. Dwa banki oferują założenie rachunku z obsługą w języku polskim.

•   Przy wymianie waluty urzędnik bankowy ma prawo poprosić o okazanie dokumentu tożsamości. O taki dokument może być również poproszona osoba dokonująca płatności kartą płat­niczą lub kredytową wydaną poza Skandynawią. Na Islandii powszechne są płatności kartami płatniczymi lub kredytowymi.

•   Na stronie internetowej islandzkiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych www.tr.is pobrać można broszurę w języku pol­skim „Witamy w Islandii – informacje o systemie ubezpieczeń społecznych”. Na stronie www.eures.is zamieszczona jest bro­szura w języku polskim „Życie i praca w Islandii – informacje dla obywateli UE/EOG zainteresowanych podjęciem pracy w Islandii”.

•   Zalecamy dokonanie rozeznania na islandzkim rynku pracy i przynajmniej wstępne umówienie się co do podjęcia za­trudnienia z pracodawcą przed przyjazdem do tego kraju. Osoby nie znające języka angielskiego muszą zdawać sobie sprawę, iż znalezienie zatrudnienia jest prawie niemożliwe. Zdecydowanie odradza się wyjazd do pracy bez wcześ­niej­szego zapewnienia kontraktu z pracodawcą oraz znalezienia mieszkania.

•   W Centrum Międzynarodowym Alzjóxahús przy ulicy Hverfisgata 18 w centrum Reykjaviku można otrzymać informacje prawne, socjalne czy kulturalne w języku polskim (telefon: 530 93 00, www.ahus.is) .
# Na terenie Islandii istnieje zintegrowany system łączności pogotowia ratunkowego, policji i straży pożarnej - numer telefonu 112.

# Znajomość języka angielskiego jest powszechna.

# Brak polskiego przedstawicielstwa dyplomatycznego w Islandii. Kraj ten znajduje się w obszarze kompetencji Ambasady RP w Oslo (Norwegia). W Reykjaviku znajduje się jedynie Konsulat RP kierowany przez konsula honorowego.

Na podstawie: msz.gov.pl