Belgia - informacje praktyczne i przepisy
{mosimage}
BELGIA
(Królestwo Belgii)
Stolica: Bruksela
Waluta: euro (EUR)
Języki urzędowe: niderlandzki, francuski, niemiecki
Inne języki: angielski
PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Królestwa Belgii do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu otrzymuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej. Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w przypadkach zagrażających polityce bezpieczeństwa państwa i zdrowiu publicznemu.
Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące mogą uzyskać obywatele UE:
• zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w państwie członkowskim UE;
• mający wystarczające środki utrzymania dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej przyjmującego państwa członkowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne;
• przybyli do państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne i środki finansowe na utrzymanie.
Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej są dostępne na stronie internetowej MSZ: www.msz.gov.pl (w dziale Informacje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich wyjeżdżających do innych krajów UE/EOG”).
Szczegółowe informacje dotyczące warunków uzyskania prawa pobytu w Belgii powyżej 90 dni można uzyskać w Wydziale Konsularnym Ambasady Belgii w Warszawie, a także na stronie internetowej Konsulatu Generalnego RP w Brukseli: www.brukselakg.polemb.net.
Apostille. Jeśli przy załatwianiu spraw w instytucjach belgijskich konieczne jest złożenie polskich dokumentów urzędowych (za dokumenty urzędowe uważa się dokumenty sądowe, administracyjne, akty notarialne, zaświadczenia urzędowe umieszczone na dokumentach prywatnych, a więc także np. polskojęzyczne odpisy aktów stanu cywilnego i tłumaczenia dokonane przez polskich tłumaczy przysięgłych), to na dokumentach tych musi być umieszczone tzw. apostille poświadczające ich autentyczność. Nie dotyczy to jednak dokumentów sporządzonych przez przedstawicieli dyplomatycznych lub urzędników konsularnych ani też dokumentów administracyjnych dotyczących bezpośrednio transakcji handlowych lub operacji celnych oraz skróconych odpisów aktów stanu cywilnego wydawanych na międzynarodowych formularzach wielojęzycznych. Apostille zastępuje stosowaną do 13 sierpnia 2005 r. legalizację konsularną dokumentów, a jedynym polskim urzędem uprawnionym do wydawania apostille jest Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP: Dział Legalizacji, Aleja Szucha 21, 00-580 Warszawa, tel. (00 48 22) 5239463 lub (00 48 22) 5239128. Za wydanie apostille pobierana jest opłata skarbowa w wysokości 60 zł, płatna znaczkami opłaty skarbowej.
PRZEPISY CELNE. Turystów podróżujących po krajach Unii Europejskiej obowiązują ograniczenia ilościowe dotyczące wwozu towarów przeznaczonych do użytku osobistego i nie podlegających odsprzedaży. Określenie „do użytku osobistego” obejmuje także towary przewożone z przeznaczeniem na prezenty. Sprzedaż jest naruszeniem prawa zagrożonym ich konfiskatą oraz dodatkową karą. W poważniejszych przypadkach konfiskacie może podlegać też pojazd, którym towary były przewożone. Przykładowo, przewożone towary uznaje się za służące do użytku osobistego, jeżeli przy wjeździe do Belgii nie przekraczają one następujących ilości: 200 szt. papierosów, 200 szt. cygar, 1 kg tytoniu, 10 l spirytusu, 20 l wina ze zwiększoną zawartością alkoholu (np. sherry, porto), 90 l wina (w tym maksymalnie 60 l wina musującego), 110 l piwa. Osoby w wieku poniżej 17 lat nie mogą przewozić wyrobów alkoholowych ani tytoniowych. Po przystąpieniu Polski do UE znikła możliwość ubiegania się przez polskich turystów wracających do kraju o zwrot podatku VAT od towarów zakupionych w krajach unijnych. Uwaga: przy zakupie samochodu z przebiegiem mniejszym niż 6000 km lub w ciągu 6 miesięcy od daty jego pierwszej rejestracji należy zapłacić podatek VAT w kraju zamieszkania podczas jego rejestracji, co oznacza, że obywatel polski mieszkający na stałe w Polsce, kupiwszy samochód osobowy w Belgii, w Polsce dokonuje jego rejestracji i tu opłaca podatek VAT.
{mospagebreak}
MELDUNEK. Obowiązek meldunkowy jest w Belgii rygorystycznie przestrzegany. W ciągu 8 dni od przyjazdu do Belgii należy zameldować się w urzędzie gminy (nie dotyczy to osób zamieszkałych w hotelach, pensjonatach, szpitalach itp., gdzie meldunku dokonuje administracja tych zakładów). Obywatele polscy przebywający na terenie Belgii w celach turystycznych otrzymują tzw. deklarację przybycia, ważną 3 miesiące; po tym terminie należy opuścić terytorium Belgii. Urząd gminy może sprawdzić za pośrednictwem policji, czy dana osoba faktycznie mieszka pod podanym adresem.
PRACA W BELGII. Rynek pracy otwarty jest jedynie częściowo. Aby podjąć pracę, należy uzyskać pozwolenie (kartę pracy i kartę pobytu). W 2006 r. wprowadzono uproszczoną procedurę uzyskiwania pozwolenia na pracę. Dotyczy ona jedynie zawodów, w których pracodawcy belgijscy mają problem ze znalezieniem wykwalifikowanych pracowników – szczególnie w branży budowlanej. Każdy z regionów przygotował listę zawodów deficytowych (Flandria – 113 zawodów, Bruksela – 52, Walonia – 90, Wspólnota Niemiecka – 53). Praktyka wskazuje, że niejednokrotnie, mimo chęci zatrudnienia przez pracodawców belgijskich obywateli polskich, pozwolenia na pracę nie są wydawane. Urzędy belgijskie powołują się najczęściej na rosnące bezrobocie w kraju i pierwszeństwo w zatrudnianiu wykwalifikowanych pracowników belgijskich. 1 maja 2006 r. Belgia przedłużyła o kolejne 3 lata (do 1 maja 2009 r.) okres przejściowy ochrony własnego rynku pracy. Przy zastosowaniu trzech okresów przejściowych (2+3+2 lata) ograniczony dostęp do belgijskiego rynku pracy może trwać do 2011 r.
UBEZPIECZENIE. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są w Belgii uznawane. Posiadanie zielonej karty nie jest obowiązkowe. Uznaje się, że pojazd zarejestrowany w Polsce ma (tak jak w przypadku rejestracji w innych krajach UE) obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Inne ubezpieczenia są zalecane, ale nie obowiązkowe. Dodatkowe informacje na ten temat dostępne są pod adresem internetowym: www.pbuk.com.pl/index2.html.
SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych ani wymogu dodatkowych szczepień. Opieka medyczna jest ogólnie dostępna. Cena standardowej wizyty lekarskiej wynosi ok. 30–35 EUR, doba pobytu w szpitalu – ok. 250 EUR. Dodatkowo ponosi się koszty badań i innych usług medycznych. Osoby opłacające w Polsce składki na NFZ mają – w nagłych wypadkach – prawo do korzystania w ramach tego ubezpieczenia z opieki zdrowotnej w Belgii. Dokumentem, na którego podstawie osoby przybywające w celach turystycznych mogą korzystać w Belgii z opieki medycznej, jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), a w przypadku podjęcia pracy – odpowiedni formularz serii E. Szczegółowe informacje: www.nfz.gov.pl.
Zwrot kosztów leczenia. Zgodnie z prawem belgijskim pacjent musi najpierw pokryć w całości koszty świadczeń medycznych, a następnie ubiegać się o ich zwrot w miejscowej, belgijskiej kasie chorych, przy czym kasa zwraca tylko część kosztów, pomniejszonych o tzw. udział własny pacjenta. Pacjent sam opłaca także koszty transportu sanitarnego na terenie Belgii, jak również z Belgii do Polski. Jedynym wyjątkiem jest wezwanie karetki do wypadku przy pracy.
Leczenie szpitalne wymaga skierowania. W nagłych przypadkach można bezpośrednio zgłosić się do szpitala, przedstawiając EKUZ. W przypadku leczenia szpitalnego belgijska kasa chorych przejmuje większość kosztów, a opłaty, które musi ponieść pacjent, dotyczą ryczałtu za przyjęcie do szpitala, opłaty za każdy dzień pobytu w szpitalu oraz dziennej opłaty za leki stosowane przy hospitalizacji. Składając wniosek do belgijskiej kasy chorych o zwrot kosztów leczenia, należy dołączyć do wniosku oryginał wydanego przez lekarza lub zakład opieki zdrowotnej zaświadczenia potwierdzającego udzielenie pomocy medycznej w Belgii oraz oryginały wszystkich rachunków, dowodów zapłaty, kserokopie recept itp. O zwrot kosztów świadczeń medycznych (pomniejszony o udział własny pacjenta) można wystąpić także po powrocie do Polski do oddziału NFZ właściwego ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego. Także w tym przypadku należy przedstawić oryginały wszystkich rachunków, dowodów zapłaty, kserokopie recept itp. Dodatkowe informacje na temat ubezpieczeń uprawniających do korzystania z pomocy medycznej w Belgii można uzyskać:
– na stronach internetowych NFZ: www.nfz.gov.pl;
– w belgijskich biurach regionalnych pomocniczej kasy chorych (Casse auxiliare d’assurance maladie-invalidité/Hulpas voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering);
– w biurach lokalnych belgijskich kas chorych (mutualité/ ziekenfonds);
– w belgijskiej instytucji łącznikowej: Institut National d’Assurance Maladie-Invalidité (INAMI)/Rijksinstitut voor Ziekte en Invaliditeitsverzekering (RIZIV), 211 Avenue de Tervuren, 1150 Bruxelles, tel. (00 322) 739 7111, faks (00 322) 739 7291, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..
{mospagebreak}
INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. W Belgii obowiązują górne limity prędkości: na autostradach – 120 km/godz., na drogach szybkiego ruchu (o oddzielonych jezdniach dla każdego kierunku) – 90 km/godz., na innych drogach na obszarze nie zabudowanym – 70 km/godz., na obszarze zabudowanym – 50 km/godz. Obowiązuje tu generalna zasada pierwszeństwa pojazdów nadjeżdżających z prawej strony. Wyjątki od tej zasady są sygnalizowane odpowiednimi znakami drogowymi. Obowiązkowe jest zapinanie pasów bezpieczeństwa zarówno na przednich, jak i tylnych siedzeniach. Rozmawianie przez telefon komórkowy podczas prowadzenia samochodu jest zabronione. Maksymalny dopuszczalny poziom alkoholu we krwi kierowcy to 0,5 promila. Kary za przekroczenie prędkości wynoszą od ok. 140 do 400 EUR. Przekroczenie dozwolonej prędkości o 40 km/godz. (30 km/godz. na obszarze zabudowanym) może być też powodem zatrzymania prawa jazdy. Szczególnie dokładnie sprawdzane są dokumenty samochodów ciężarowych i ich kierowców, a niedopełnienie jakichkolwiek formalności (zwłaszcza przekroczenie limitów czasu jazdy, usterki bądź nieprawidłowości w tachografach, brak winietek opłaty drogowej) karane jest bardzo wysokimi mandatami, sięgającymi niekiedy kilku tysięcy euro. Mandaty trzeba płacić niezwłocznie gotówką, pod rygorem unieruchomienia pojazdu aż do czasu wniesienia opłaty, co może narazić podróżującego na dodatkowe koszty przymusowego parkowania pojazdu na parkingu policyjnym. Międzynarodowe prawo jazdy nie jest obowiązkowe. Uwaga: Polskie prawa jazdy starego typu utraciły ważność 30 czerwca 2006 r. Nie można mieć praw jazdy wydanych przez więcej niż jeden kraj członkowski UE. Obywatel polski mający normalne miejsce zamieszkania w innym kraju UE może wymienić prawo jazdy na nowy, wspólnotowy egzemplarz po wygaśnięciu ważności dotychczas posiadanego lub w przypadku jego utraty. Wymiana taka nie będzie się wiązała z koniecznością ponownego zdawania egzaminów. Państwo, które dla obywatela polskiego stało się normalnym miejscem zamieszkania, przez okres ważności prawa jazdy może stosować w stosunku do niego swoje krajowe przepisy, w tym przepisy dotyczące badań lekarskich i obowiązku dokonywania opłat, a także może umieszczać w tym prawie jazdy niezbędne informacje dla służb administracyjnych. (Określenie „normalne miejsce zamieszkania” oznacza miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa co najmniej przez 185 dni w roku kalendarzowym ze względu na swoje więzi osobiste i zawodowe, lub – w sytuacji, gdy przebywa w dwóch lub więcej państwach członkowskich UE – miejsce, do którego ze względów osobistych regularnie powraca. Określenie „normalne miejsce zamieszkania” nie ma zastosowania w sytuacji, gdy pobyt w innym państwie członkowskim jest spowodowany tylko wypełnianiem zadania w określonym czasie, np. studiów).
PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Nie ma żadnych ograniczeń. Belgia ma dobrze rozwinięty system dróg i bezpłatnych, oświetlonych autostrad oraz gęstą sieć tanich połączeń kolejowych.
BEZPIECZEŃSTWO. Zagrożenie przestępczością w Belgii stale wzrasta. Plagą są kradzieże kieszonkowe lub bagaży podręcznych, a także włamania do samochodów i kradzieże pozostawianych tam rzeczy. Dotyczy to głównie dużych miast, zwłaszcza Brukseli i Antwerpii. W związku ze wzrastającym zagrożeniem terrorystycznym na świecie należy liczyć się z możliwością wystąpienia zamachów, zwłaszcza w Brukseli, która jest siedzibą wielu instytucji międzynarodowych, w tym NATO i UE.
Na podstawie: msz.gov.pl