Polacy w Korporacjach 2009

• citigroup
• heineken
• intel
• motorola
• philip morris
• polacy za granicą
• ryszard malinowski

Po pierwszej edycji raportu, opublikowanej w pierwszym kwartale 2008 roku, zdecydowaliśmy się na jego aktualizację. W stosunku do poprzedniej edycji w raporcie nastąpiło kilka poważnych zmian. Przede wszystkim został on rozszerzony o trzydzieści pozycji. Istotne różnice zaobserwować można w metodologii, na której oparty został tegoroczny raport. Tak jak w zeszłym roku, jako bazę pod zestawienie użyto rankingu Forbesa „Global 2000”, w którego skład wchodzą wszystkie największe globalne przedsiębiorstwa. Skomplikowaniu uległ sposób pozycjonowania liderów rankingu, co zostało dokładnie opisane w części przeznaczonej pracy metodologicznej.

Dzięki globalizacji przedsiębiorstw i zwiększającej się obecności zagranicznego kapitału w Polsce, przed coraz większą liczbą Polaków otworzyła się droga do kariery międzynarodowej. Powstają nowe możliwości, nowe szanse na zaistnienie w globalnym biznesie. Biorąc pod uwagę niestabilne otoczenie gospodarcze, ich sukces powinien być tym bardziej doceniony.

Dział Gospodarka Portalu Spraw Zagranicznych psz.pl gratuluje laureatom i zaprasza do zapoznania się z tegorocznym rankingiem. Życzymy miłej lektury!

Na kolejnych stronach piszemy więcej o metodologii i laureatach        

{mospagebreak}

 O metodologii

W tym roku tak jak w poprzednim wyróżniliśmy dwa główne czynniki na podstawie, których punktowaliśmy naszych kandydatów. Są to: stanowisko w firmie oraz wielkość korporacji. Iloczyn punktów z obu kategorii stanowi ostateczny wynik kandydata, który decyduje o pozycji w rankingu. Wybraliśmy tutaj iloczyn, gdyż lepiej obrazuje zależność między obydwoma zmiennymi a prestiżem menedżera.

Punkty za zajmowane stanowisko

Przede wszystkim postanowiliśmy zróżnicować punkty w zależności od szczebla korporacji na którym pracuje dana osoba. Zrobiliśmy to według następującego porządku:

Zarząd centralny korporacji          –      45 punktów
Dyrektor w centrali korporacji       –     25 punktów
Zarząd regionalny                        –     20 punktów
Dyrektor regionalny                     –     15 punktów
Zarząd krajowego oddziału           –     1 punkt

Jak widać z powyższego zestawienia premiowaliśmy przede wszystkim menedżerów, którzy zajmują się w swojej pracy więcej niż jednym krajem.

Punkty przyznane za dany szczebel są mnożone przez współczynnik, który precyzuje rolę stanowiska na danym szczeblu w korporacji. Wartość współczynnika waha się w granicach od 0,25 do 1,5, a w większości wypadków wynosi 1. Jeżeli przyznawaliśmy wartość współczynnika 1,5, to robiliśmy to w wypadkach gdy dany menedżer zajmował się na szczeblu regionalnym rozległym rynkiem. Natomiast współczynnik 0,25 lub 0,5 przyznawaliśmy osobom, które poza swoim podstawowym stanowiskiem piastowały dodatkowe funkcje na wyższych szczeblach. Współczynnik 0,75 przypadł w udziale menedżerom, którzy piastują dodatkowe funkcje na wyższych szczeblach, które znacznie wzmacniają ich prestiż.

Dodatkowo osoby, które stoją na czele jednego ze szczebli w swojej korporacji dostają premię 5 punktów. W sumie w tej kategorii można było zdobyć maksymalnie do 50 punktów. W praktyce w naszym zestawieniu wartość ta wahała się od 6 do 45 punktów.

Przykład
Pan Mirosław Zieliński – prezes Phillip Morris International w Ameryca Łacińskiej i Kanadzie

Punkty za stanowisko = 1,5 * 20 + 5 = 35 punktów
1,5 – podwyższony współczynnik za rozległy rynek
20 – zarząd regionalny
5 – premia za zarządzanie całością szczebla



Punkty za wielkość korporacji

W tej kategorii oparliśmy się przede wszystkim na opracowaniu magazynu Forbes „Fortune 2000” – zestawienia 2000 największych korporacji notowanych na światowych giełdach. W przypadku firm, które nie można znaleźć na parkietach giełdowych, staraliśmy się na podstawie dostępnych danych oraz metodologii rankingu „Fortune 2000” ustalić miejsce jakie by w nim zajmowały, gdyby ich akcje znajdowały się w publicznym obrocie.

Biorąc pod uwagę fakt, że w miarę posuwania się w dół rankingu między przedsiębiorstwami znajdującymi się na sąsiednich miejscach są coraz mniejsze różnice, postanowiliśmy przeliczać miejsce w rankingu Forbesa na punkty w sposób wykładniczy.

W niektórych przypadkach, dotyczących firm które są częścią wielkich grup kapitałowych, braliśmy pod uwagę miejsce w rankingu Forbesa grupy kapitałowej, odpowiednio skorygowane w dół w zależności od roli jaką pełni w niej przedsiębiorstwo zależne.

Dodatkowym czynnikiem, dla menedżerów, którym podlegał polski rynek, było znaczenie ich firmy na naszym rynku. Ocenialiśmy ten fakt przyznając od 1 do 4 punktów. Jeżeli jednak ocena nie dotyczyła menedżera związanego z polskim rynkiem przyznawaliśmy 4 punkty.

W tej kategorii ilość zdobytych punktów wahała się od 6 do 31.

Algorytm przeliczający wygląda w ten sposób:

Punkty przyznane za wielkość korporacji = znaczenie na polskim rynku + ( ( 3005 – miejsce w rankingu Forbesa) / 1000 ) ^ 3

Przykład
Pan Mirosław Zieliński – prezes Phillip Morris International w Ameryca Łacińskiej i Kanadzie

Punkty przyznane za wielkość korporacji = 4 + ( ( 3005 – 142 ) / 1000 ) ^ 3 = 27,47

4 – menedżer nie związany z polskim rynkiem
142 – pozycja Phillip Morris International w rankingu Forbesa „Globar 2000”

Ostateczna liczba punktów do rankingu = 27,47 * 35 = 961,36

{mospagebreak} 

 O laureatach

Kim są zwycięzcy naszego rankingu? Przeciętny laureat tegorocznej edycji naszego rankingu to mężczyzna, z wykształcenia inżynier po warszawskiej uczelni, pracujący w amerykańskiej firmie z branży informatycznej. Zajmuje stanowisko Dyrektora Generalnego odpowiadającego za Polskę i kilka krajów regionu. Pracę rozpoczął w Polsce i stopniowo piął się po szczeblach kariery. W jej trakcie przynajmniej raz zmienił pracodawcę. Jak każdy uśredniony profil jest tylko przybliżeniem tak i taka osoba nie istnieje w rzeczywistości. Kto zatem kryje się w naszym rankingu?

Zdecydowana większość, 44 z 50 osób (88 procent), to mężczyźni. Sześć kobiet, czyli dwanaście procent to niewiele, o 6 punktów procentowych mniej niż udział kobiet w organach zarządczych spółek notowanych na warszawskiej giełdzie.

Najwięcej laureatów może pochwalić się ukończeniem w pierwszej kolejności studiów technicznych. Większość posiada wykształcenie biznesowe zdobyte bądź na pierwszych studiach, bądź później (podyplomowe, MBA) W rankingu są również menedżerowie z wykształceniem prawniczym, dziennikarskim, czy lingwistycznym.

Najwięcej laureatów, ukończyło Szkołę Główną Handlową lub Uniwersytet Warszawski – po sześć osób. Na liście znajduje się również po kilku absolwentów Politechniki Warszawskiej (2 laureatów), Uniwersytetu Gdańskiego (2) i Uniwersytetu Łódzkiego (2). Siedem osób ukończyło pierwsze studia za granicą.

Polacy w międzynarodowych firmach odpowiadają głównie za Polskę oraz państwa regionu. Za cały obszar Europy Środkowo Wschodniej lub mniejszą część regionu odpowiadają 22 osoby w naszym zestawieniu. 12 laureatów jest szefem oddziału firmy w Polsce. Co piąta osoba, aż 10 laureatów, z naszej listy bierze udział w pracach zarządu firmy w centrali na szczeblu globalnym. Ponadto dwie osoby zasiadają w zarządach regionalnych regionu Ameryk, dwie osoby w zarządach regionalnych Azji i Pacyfiku, jedna osoba sprawuje piecze nad działaniami z zakresu HR na Bliskim Wschodzie, a jedna za bezpieczeństwo informatyczne w obszarze EMEA (Europa, Bliski Wschód, Afryka).

Przekazywanie Polakom odpowiedzialności za region środkowoeuropejski wynika prawdopodobnie ze znaczenia Polski jako największego państwa regionu oraz centralnego położenia kraju. Jednocześnie większość przedsiębiorstw traktuje Rosję, często wraz z Ukrainą, jako osobny region.

Najliczniej na naszej liście reprezentowany jest sektor informatyczny,  11 laureatów pracuje w przedsiębiorstwach z tego sektora. Niewiele mniej osób rozwija międzynarodową karierę w sektorach finansowym (10 osób), produktów szybko zbywalnych (FMCG, również 10 osób) i telekomunikacji (9 osób).  Cztery osoby odnalazły się w strukturach dużych firm produkcji przemysłowej (przemysł samochodowy, przemysł lotniczy). Troje Polaków zajmuje wyższe stanowiska menedżerskie w globalnych firmach z sektora mediów i komunikacji. Dwie osoby z listy pracują w sektorze budowlanym, jedna w sektorze logistycznym.

Taki rezultat nie powinien dziwić. Polska ma opinię kraju zdolnych inżynierów, a jednocześnie branża informatyczna i telekomunikacyjna należą do jednych z najmłodszych, co może oznaczać łatwiejsze przebicie się przez struktury i politykę wewnętrzną organizacji.   

Ciekawych wniosków dostarcza analiza państw pochodzenia przedsiębiorstw, którymi zarządzają nasi laureaci. Najliczniejszą grupę stanowią firmy amerykańskie. Aż 29 korporacji, 58 procent, to przedsiębiorstwa z USA. Unia Europejska reprezentowana jest przez 17 przedsiębiorstw, czyli 34 procent, w tym aż osiem z Francji, po trzy z Holandii i Niemiec oraz po jednym z Austrii, Portugalii, Wielkiej Brytanii i Włoch. Na liście znajdują się również trzy przedsiębiorstwa japońskiego pochodzenia. Szczególną uwagę zwraca stosunkowo niewielka liczba przedsiębiorstw niemieckich oraz całkowity brak największych przedsiębiorstw rosyjskich.

Wydaje się, że w licznych przecież przedsiębiorstwach europejskich działających na polskim rynku większą rolę odgrywa zarząd z centrali. Przypuszczalnie firmy rosyjskie, czy niemieckie nie muszą przekazywać większej odpowiedzialności do Polski, ani nawet stwarzać szczególnie rozbudowanych struktur. Odmiennie sytuacja wygląda w przypadku przedsiębiorstw amerykańskich. Firmy te często budują struktury w Polsce oraz polegają na znajomości lokalnych rynków przez Polaków.

Najwięcej pracowników na naszej liście umieściły firmy; Philip Morris – troje, w tym dwóch na szczeblu członków zarządów regionalnych oraz Motorola – również troje.

Dwóch laureatów pracuje w Intel, w tym otwierający ranking Ryszard Malinowski. Również dwoma laureatami może się pochwalić Heineken, obaj w centrali firmy w Holandii, Microsoft, Citigroup i Avaya.

Większość wymienionych wyżej firm, w tym Philip Morris, Motorola, Intel, Heineken, Citigroup, posiada w Polsce rozbudowane struktury, wykraczające poza sprzedaż i marketing, odznaczające się relatywnie dużym zatrudnieniem. Może to potwierdzać tezę, że firmy z większymi strukturami w naszym kraju dają również większe szanse Polakom na karierę międzynarodową.