Portal Spraw Zagranicznych psz.pl




Portal Spraw Zagranicznych psz.pl

Serwis internetowy, z którego korzystasz, używa plików cookies. Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z serwisu, w celu administrowania serwisem, poprawy jakości świadczonych usług w tym dostosowania treści serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania behawioralnego reklamy (dostosowania treści reklamy do Twoich indywidualnych potrzeb). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do Internetu oraz w Polityce prywatności plików cookies

Akceptuję
Wybory obnażyły słabość amerykańskich mediów
Demokraci nie spełnili oczekiwań wyborców
Robert Fico znalazł nowego sojusznika w Chinach
Odwiedź nasze media społecznościowe

Kalendarz wydarzeń

Poprzedni miesiąc Listopad 2024 Następny miesiąc
P W Ś C Pt S N
week 44 1 2 3
week 45 4 5 6 7 8 9 10
week 46 11 12 13 14 15 16 17
week 47 18 19 20 21 22 23 24
week 48 25 26 27 28 29 30

Strefa wiedzy

zdjecie_aktualnosci
Wybory obnażyły słabość amerykańskich mediów...
Wygrana Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich stawia pytanie o kondycję mediów w Stanach Zjednoczonych. Kandydat Partii Republikańskiej wygrał wbrew większości najwięks...
zdjecie_aktualnosci
Demokraci nie spełnili oczekiwań wyborców
Amerykańskie media rozliczają nieudaną kampanię wyborczą Partii Demokratycznej. Najczęściej za porażkę obwiniany jest prezydent Joe Biden, który w odpowiednim momencie ni...
zdjecie_aktualnosci
Wygrana Trumpa jest ciosem wymierzonym w elit...
Donald Trump wygrywając wybory prezydenckie zaliczył największy powrót w historii amerykańskiej polityki. Media w Stanach Zjednoczonych są zgodne, że jego zwycięstwo jest...
zdjecie_aktualnosci
Robert Fico znalazł nowego sojusznika w China...
Delegacja słowackiego rządu na czele z premierem Robertem Fico przebywała w Chińskiej Republice Ludowej przez kilka dni. Wizyta w Państwie Środka zgodnie z założeniami mi...
zdjecie_aktualnosci
Kemi Badenoch ma podnieść z kolan Partię Kons...
Brytyjska Partia Konserwatywna po raz kolejny wybrała na swojego lidera przedstawiciela mniejszości. Kemi Badenoch ma wygrzebać torysów z kryzysu po największej w ich his...
zdjecie_aktualnosci
Trump uwiódł część Doliny Krzemowej
Elon Musk nie jest jedynym przedstawicielem branży zaawansowanych technologii, który poparł Donalda Trumpa. Kandydat Partii Republikańskiej znalazł w Dolinie Krzemowej ho...
zdjecie_aktualnosci
Litewscy konserwatyści przegrali referendum n...
Związek Ojczyzny przegrał wybory parlamentarne na Litwie, będące swoistym referendum na temat jego polityki. Klęska rządzącej koalicji spowodowała, że konserwatystami nie...
zdjecie_aktualnosci
Wielka Brytania ostrożnie przywraca relacje z...
Wizyta ministra spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii w Chińskiej Republice Ludowej w zasadzie odbyła się po cichu. Zwłaszcza, że w jej trakcie nie zawarto żadnych przełomowych porozumień czy zapowie...
zdjecie_aktualnosci
Irlandzki rząd wydaje przed zbliżającymi się ...
Rząd Irlandii na kilka miesięcy przed wyborami przygotował budżet zakładający zwiększenie wydatków. W ten sposób chce osłabić popularność opozycyjnej lewicy. Gabinet Simona Harrisa przede wszystkim z...
zdjecie_aktualnosci
Bezfrakcyjny, ale partyjny. Kim jest nowy pre...
Pierwszą decyzją Shigeru Ishiby po objęciu stanowiska szefa rządu Japonii było rozpisanie przedterminowych wyborów. Jego Partia Liberalno-Demokratyczna może utracić w nie...
zdjecie_aktualnosci
Tunezyjski prezydent domyka system
Bez społecznych protestów i reakcji międzynarodowych reakcji prezydent Tunezji Kais Saied domknął stworzony przez siebie system. Tunezyjskie społeczeństwo  jest zbyt zmęc...
zdjecie_aktualnosci
Sto gorzkich dni rządu Keira Starmera
Premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer nie otrzymał kredytu zaufania od społeczeństwa w czasie pierwszych stu dni rządu. Musiał zmagać się z szeregiem kryzysów, a część z...

Łukasz Reszczyński: Żołnierski but na separatyzmie


25 listopad 2009
A A A

Otwarcie jednej z największych baz wojskowych regionu, na południu Serbii to wyraźny sygnał wobec tamtejszej mniejszości albańskiej, że wszelkie przejawy separatyzmu nie będą tolerowane przez Belgrad.

Zmierzająca coraz pewniej w kierunku Unii Europejskiej Serbia, świadoma jest swojej, wciąż silnej pozycji militarnej w regionie. Nie bez przyczyny, amerykańska organizacja Stratfor, w jednym ze swoich raportów, uznała serbską armię za jedną z najbardziej profesjonalnych i najlepiej wyszkolonych na Bałkanach. Nie może, zatem dziwić, że to właśnie w tym kraju powstała jedna z największych baz wojskowych w tej części Europy. Poza, czysto strategicznym aspektem tego wydarzenia, ważniejszy wydaje się ten polityczny. Po ostatnim wzroście separatystycznych nastrojów wśród Albańczyków z rejonu Preševa (południe Serbii), Belgrad wyraźne dał znać, że nie będzie tolerował tego typu działań na swoim terenie.

 

„Jug”

 

Pomysł zbudowania bazy wojskowej dla serbskiej armii powstał w 2003 roku, będąc jeszcze projektem jugosłowiańskim (w latach tych Serbia wraz z Czarnogórą tworzyły Federalną Republikę Jugosławii). Potrzeba zlokalizowania nowej bazy wojskowej na południu Serbii nastała po wcześniejszym wycofaniu serbskich oddziałów z koszar w Bujanovacu. Nastąpiło to po 2001 roku, kiedy to w rejonie aktywne działania prowadziła tzw. Armia Wyzwolenia Preševa (albańska organizacja terrorystyczna, walcząca o oderwanie południowych regionów Serbii na rzecz idei „Wielkiej Albanii”). Początkowo projekt bazy miał być wspólną inicjatywą wojska i policji. Serbska policja po czasie wycofała się jednak, zostawiając wojskowych na przysłowiowym lodzie. Ze względu na brak wystarczających finansów, projekt wstrzymano. Narodowy Plan Inwestycyjny z 2007 roku wznowił finansowanie budowy bazy, która obok Koridoru 10 (korytarz łączący Austrię z Grecją, przebiegający tym samym przez całą Serbię) jest jedną z największych inwestycji dla obecnych władz w Belgradzie.

 

Baza „Jug”, to potężny kompleks 66 budynków rozpostartych na 35 hektarach. Zakwaterowanie w niej znaleźć ma tysiąc wojskowych, pojazdy bojowe oraz wszelki inny niezbędny w armii. Oprócz budynków kwaterunkowych dla personelu, baza „Jug” posiada również zaplecze logistyczne, treningowe, rekreacyjne oraz sportowe. Żołnierze zakwaterowani zostaną w czteroosobowych pokojach z osobnymi łazienkami, mając również dostęp do boisk sportowych, restauracji, pogotowia, stacji benzynowej oraz warsztatu. Jak zapowiedział serbski minister obrony, Dragon Šutanovac, „Jug” będzie prawdopodobnie rozbudowana o kolejne 60 hektarów, co stanowić ma zaplecze treningowe dla uczestników przyszłych misji pokojowych.

 

Baza wojskowa „Jug”, zlokalizowana około pięciu kilometrów od centrum Bujanovaca i około 30 km od granicy z Macedonią to największy tego typu kompleks wojskowy w regionie. Według danych Ministerstwa Obrony, jego budowa pochłonęła około 1,7 miliarda serbskich dinarów.

 

Południowy problem

 

W uroczystym otwarciu nowej bazy wzięli udział najważniejsi przedstawiciele serbskiego rządu oraz wojska. Prezydent Tadić podkreślił z przekąsem, że otwarcie „Jugu” nie będzie z pewnością powodem do radości dla ludzi związanych z organizacjami przestępczymi. Południowy cypel Serbii, wciśnięty między Kosowo, Macedonię i Bułgarię to jeden z ciemniejszych punktów na kryminalnej mapie Europy. Problemem dla Belgradu jest również postawa mniejszości albańskiej, która stanowi główną grupę etniczną w tzw. dolinie Preševa. Sytuacja zaogniła się ponownie w sierpniu tego roku, kiedy to Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Serbii, po dwóch zamachach terrorystycznych na serbskich funkcjonariuszy policji, zdecydowało się skierować w rejon  Preševa dodatkowe oddziały policji. Serbscy funkcjonariusze przeprowadzili szeroko zakrojoną akcję, która pozwoliła na przywrócenie bezpieczeństwa mieszkańców. Działania serbskiej policji oburzyły jednak przedstawicieli albańskiej mniejszości, którzy twierdzili, że policja jest wobec nich brutalna i dokonuje bezprawnych przeszukań ich mienia. W oficjalnym liście do władz w Belgradzie zażądano natychmiastowego wycofania jednostek policji z rejonu. Idąc za ciosem, polityczni przywódcy Albańczyków z południa, zwrócili również się z pomysłem utworzenia z rejonu Preševa, Bujanovaca i Medvedja ,oddzielnej jednostki autonomicznej. Według nich służyłoby to załagodzeniu napięć na tle etnicznym, a tym samym ustabilizowaniu sytuacji w południowej Serbii. Nieoficjalnie mówiło się również o propozycji wymiany doliny Preševa za część Kosowskiej Mitrovicy w Kosowie, co miałoby być znakomitym „dealem” zarówno dla Belgradu jak i Prištiny. Informacji tych, z wiadomych względów nie potwierdziła żadna ze stron.

 

Strażnica spokoju

 

Obrona terytorialnej suwerenności Serbii w Kosowie, to hasło niemal do znudzenia powtarzane przez serbskich polityków. Nie inaczej było przy okazji otwarcia bazy „Jug”, co stanowczo podkreślił prezydent Tadić. „Jug”, mimo iż zaplanowana kilkanaście lat temu, stała się wyraźnym sygnałem dla Albańczyków z południa Serbii, a także Kosowa i Macedonii, że wszelkie działania zmierzające do separatyzmu zamieszkałych przez nich ziem, spotkają się z ostrą reakcją Belgradu. Świadczyć o tym może chociażby ranga zaproszonych gości, obecnych na uroczystości otwarcia bazy, a także rozgłos, jakiego nadały wydarzeniu media serbskie.

 

Nie dziwią w tej sytuacji reakcje Albańczyków z rejonu Preševa i Bujanovaca. Jeden z ich politycznych przywódców, Saip Kamberi stwierdził, że działania Belgradu zmierzają do „militaryzacji regionu”. Według niego lepszym pomysłem byłoby utworzenie specjalnej policji, złożonej z mieszkańców regionu, co według Kamberiego pozwoliłoby uniknąć napięć etnicznych. W podobnym tonie wypowiedział się przywódca albańskiej ludności w Preševie, Grami Mustafa, który stwierdził, że od teraz mieszkańcy doliny będą „okupowani w ich własnych domach”.

 

Potrzebny sukces

 

Otwarcie największej w regionie bazy wojskowej to bez wątpienia ogromny sukces serbskiego rządu. W okresie, kiedy politycy w Belgradzie tak bardzo potrzebują spektakularnych sukcesów, nawet baza wojskowa może urosnąć do miana jednego z największych sukcesów inwestycyjnych kraju w ostatnim dziesięcioleciu.

 

Otwarcie „Jugu” to również wyraźny gest w stronę Brukseli, wobec której Serbia coraz śmielej stara się odgrywać rolę największego gwaranta pokoju i stabilizacji w tej części starego kontynentu. Ciekawie wygląda również plan militaryzacji kraju (zarówno prezydent Tadić jak i minister obrony Šutanovac zapowiedzieli, że tego typu bazy będą powstawać w Serbii) w aspekcie ewentualnego przystąpienia do NATO. Choć politycy z Belgradzie kurczowo trzymają się wersji, że Serbia nie jest zainteresowana żadnym sojuszem o charakterze wojskowym, to pojawiają się głosy mówiącej o potrzebie „pełnej” integracji z zachodem.

 

Trudno nie zgodzić się z prezydentem Tadiciem, że wojsko to klucz gwarancji bezpieczeństwa i pokoju w państwie. Tym lepiej, jeśli wspomniany klucz ma szanse przyczynić się do stabilizacji tego wyjątkowo zapalnego regionu.

 

Portal Spraw Zagranicznych pełni rolę platformy swobodnej wymiany opinii - powyższy artykuł wyraża poglądy autora.